GEOGRAFIAKO AZTERKETA
GALDERAK
1-ESPAINIAKO ARRANTZAREN EZAUGARRIAK:
Arrantza
- Nekazaritza-politikan :arrantza
- Europar Batasunak arauak ezarri
i. espezieak gehiegizko arrantzatik babesteko,
ii. arrantzaleen bizimodua ziurtatzeko
iii. kontsumitzaileei arrazoizko prezioak bermatzeko.
iv. arrainak ontziratzeko etiketatzeko arauak
- EBko kide diren herrialdeek gainerako kideen kaletan arrantza egiteko eskubidea
i. harrapaketa maila mugatzen urtero arraina kopuruen arabera
ii. arrantzaleei euren flota berritzeko laguntza ekonomikoak ematen
- Gehien arrantzatzen diren espezieak
i. atuna, txibiak, olagarroa,legatza, sardinak, antxoak, berdela, merlenka eta muskuiluak
- Baxurako flotak arrantza egin kala nagusiak
- Mediterraneoko kostaldean, Galizian, Andaluzian eta Marokon eta Bizkaiko Golkoan
- Alturako arrantzarako
- Ozeano Atlantikoko kaletara joan
i. (Ternua, Labrador eta Groenlandia,Gran Sol, Norvegia, Ipar Itsasoa, Maroko, Senegal, Mauritania eta Namibia)
- Indiako Ozeanoaren mendebaldera (Mozambike)
- Ozeano Barera
- Muskuiluen mintegiak
- Galiziako Rias Baixasetan
- ur gezako arrainen haztegiak
- Galizian eta Katalunian
- ur gazikoak
a-Mediterraneoko kostaldean eta beste inguru batzuetan
2-EUSKAL HERRIKO LEHEN SEKTOREAREN EZAUGARRIAK
A-Euskal Herriko nekazari eta abeltzain askorentzat,NPBk hartutako erabakien ondorio gogorrak ustiapenak itxi egin behar errentagarriak ez
- Gipuzkoan eta Bizkaian
- Landatutako produktuak:artoa, patata, bazkarako(belar motak) eta barazkiak landu
- Baso ustiapena
i. lehen sektoreko ustiapen-unitatea baserria
- Arabako erdialdeko eta hegoaldeko inguruetan
- nekazaritza mediterraneoa eta landatzen diren produktuak:mahatsondoa, zerealak, olibondoa eta patatak landu
- Nafarroari dagokionez
- Iparraldeko inguru menditsuetan
i. baso ugari :
ii. belar zelaiak eta arto eta erremolatxa-sail asko landatzen dira.
iii. Erdialdeko produktuak: zerealak, bazkarako produktuak eta fruta-arbolak lantzen
iv. Erriberan, ubideen bidez ureztapeneko labore asko :nagusiak artoa,eguzki-lorea,mahatsondoa et baratzeko produktuak
- Larreetarako inguru aberatsak izanez,
i. abeltzaintzak ere garrantzitsua
ii. Abelgorrien(behiak) hiru arraza
1. Frisiakoa, Alpeetakoa eta Pirinioetakoa.
2. Ardi-aziendari arloan latxa arraza nagusia.
3. Txerri-aziendak eta hegaztien hazkuntzak gero eta garrantzi handiagoa
3-NEKAZARITZAREN ARAZOAK
- • Ur-baliabideen urritzea.
- industrian erabiltzeaz gain
- ur gehiago erabiltzen da landutako lurrak ureztatzeko,
- batez ere inguru lehorretan eta kostaldean.
- Horren ondorioz lur azpiko akuiferoak agortzen
- gazitzen basamortuak gero eta gehiago hedatzen
- lur-azalera hondoratzen
- lurrak trinkotu egin
- lehortzean porotasuna galtzen
- Produktu kimiko toxikoek ur asko kutsatu
- gaixotasunak transmititu
- Akuiferoak agortzen munduko toki askotan
- ur-eskaera gero eta handiagoa
- etorkizunean gatazkak sortuko
i. uraren nekazaritzako, industriako etxeko erabilerari dagokionez.
- uraren erabilera mugatu egin ,ur faltaren ondorioz,
- kontsumoaren kostua garestitu.
- Abeltzaintza-ustiapen intentsiboa.
- Kutsadura eta osasun-arazoak sortu(“behi eroena”adibidez
- Itsasoaren gehiegizko ustiapena.
- teknika desegokien erabileraren ondorioz
i. arrainen gehiegizko harrapaketa
1. Espezie asko galtzeko arriskuan
2. inguru askotan desagertu egin
- Espezieak suspertzeko
i. bost eta hamar urte artean arrantza egiteari uztea beharrezkoa.
- itsasoa lehorrean produzitutako hondakinen zabortegi gisa erabili
i. arazo ugari sortu itsasoko animaliei eta landareei.
- Lehen sektoreko jarduerek beste arazo batzuk ere sortu:
- • Lur-sailen neurriak:
i. latifundioaren kasuan lurrak ondo aprobetxatu ez
ii. minifundioaren bizitzeko etekin nahikoa lortzea ezinezkoa
- • Nekazaritza inguruen hustea:
i. nekazaritzako lanen mekanizazioaren ondorioz,
ii. lurrak ematen dituen etekin urrien ondorioz eta
iii. bizimodu gogorraren ondorioz.
- • Herrialdeen arteko enfrentamendua:
i. arrantza ugari duten itsasoko inguru aberatsak
ii. erabiltzeko norgehiagokaren ondorioz.
4- ESPAINIAKO IPARRALDEKO ABELTZAINTZAN ZERGATIK DA NAGUSI ABELGORRIA?
Klima hezea denez, horrelako aziendetarako oso egokiak diren larre ugari daudelako.
No hay comentarios:
Publicar un comentario